Corona virüsü nedir?

Corona virüsler 1960’lý yýllardan beri bilinen, insanlarda solunum yolu ve barsak hastalýklarýna yol açan bir virüs ailesidir. Esas olarak kanatlýlarýn, memelilerin yani hayvanlarýn virüsleri olup insana bulaþarak adapte olmuþturlar. Virüsün elektron mikroskobik görünümü krallarýn taçlarýna benzediði için “corona virüs” denmiþtir. Ýnsanda hastalýk yapan 6 ayrý corona virüs vardýr.

Corona virüs nasýl ortaya çýktý?

çin’in Wuhan kentinden baþlayarak salgýn yapan yeni virüs, 2019 yýlýnýn Aralýk ayýnda çin’in Wuhan kentinde deniz ürünleri ve canlý hayvan satan bir pazar yerinde çalýþan pazarcýlar arasýnda ve buraya alýþveriþe gelenler arasýnda birçok kiþide zatürre görülmesi üzerine dikkati çekmiþtir. Bu zatürrenin etkeninin insanlarda daha önce görülmeyen bir virüs olduðu tespit edilmiþ ve bu virüsün Corona virüslerden olduðu anlaþýlmýþtýr. Bu virüse yeni Corona virüs 2019 (2019-nCoV) denmiþtir.

Bundan önce de salgýn yapan 2 yeni corona virüs ortaya çýkmýþtý.

2002 yýlýnda yine çin’de yeni bir Corona virüs, SARS (severe acute respiratory syndrome) etkeni olarak ilk kez ortaya çýkmýþ, 8000 den fazla olgu görülmüþ, bunlardan 740 olgu ölümle sonuçlanmýþtýr.

2012 yýlýnda ise yine yeni bir Corona virüs olan MERS-CoV (middle east respiratory syndrome) virüsü Suudi Arabistan’da baþlayarak çeþitli ülkelerde 2000’den fazla olguya ve 750 kiþinin ölümüne yol açmýþtýr.

Yarasalar Corona virüsüne genetik olarak %96 oranýnda benziyor.

Corona virüsler hayvanlar arasýnda yaygýn olarak bulunmakta, insanlara bunlarla temas sonucu bulaþmakta, insana uyum saðlayarak insandan insana bulaþmaya baþlamaktadýr.
 

2019-nCoV denilen bu çin virüsünün Viroloji Enstitülerinde yapýlan incelemeleri sonucu, yarasalarýn Corona virüsüne genetik olarak %96 oranýnda benzediði anlaþýlmýþtýr. Diðer yandan bu virüsün yýlan zehiri elde edilen iki farklý cins yýlanýn Corona virüsüne benzediðini gösteren çalýþmalar da vardýr.

Olgu ve ölüm sayýlarý her geçen gün artmaktadýr.

29 Ocak 2020’ye kadar Wuhan kentinde, bu kentten çeþitli ülkelere seyahat edenlerde tespit edilmiþ 4500’den fazla olgu görülmüþ ve bunlarýn 170’i ölmüþtür. Olgu ve ölüm sayýlarý her geçen gün artmaktadýr. çin dýþýndaki komþu ülkelerde, Avrupa ve Amerika’da da 2019-nCoV enfeksiyonlu hastalar görülmektedir, ancak bunlar çin’den gelen olgulardýr. ülkemizde henüz doðrulanmýþ olgu olmamakla birlikte son 15 gün içinde çin’den özellikle Wuhan’dan gelen ve hastalýk belirtilerinin görülen kiþilerin Ýl Saðlýk Müdürlüðü’nce 15 gün boyunca takip edilmesi gerektiði Saðlýk Bakanlýðý’nýn Saðlýk çalýþanlarý Rehberinde önerilmektedir.

Hastalýk grip benzeri belirtiler gösteriyor.

2019-nCoV enfeksiyonunda hastalýðýn belirtileri; grip benzeri belirtiler diye ifade edebileceðimiz ateþ, öksürük, solunum sýkýntýsý, halsizlik gibi belirtilerdir. özellikle yaþlýlarda ve altta yatan kronik hastalýðý olanlarda aðýr seyrederek, solunum yetmezliðine, böbrek yetmezliðine yol açýp öldürücü olabilmektedir.

Corona virüsü’n tedavisi var mýdýr?

Bu virüs enfeksiyonunun spesifik tedavisi yoktur. Kendiliðinden iyileþir, bazý aðýr olgularda hastaneye yatýrýlarak destek tedavileri vermek gerekli olmaktadýr.
 

Yarasa ve diðer hayvanlarýn virüsleri insanlara temasla, bu hayvanlarýn etlerini ellemekle ve solunum yoluyla geçmektedir. Ýnsandan insana bulaþmanýn solunum yoluyla olduðu bilinmektedir. Hapþýrma, öksürme, konuþma sýrasýnda hasta kiþinin solunum yolu salgýlarý saðlýklý kiþiye yine solunum yoluyla bulaþmaktadýr. Kirli ellerin aðýz, burun ve göze sürülmesi de risk taþýmaktadýr.

Bu yeni virüsün yani 2019-nCoV un spesifik bir ilaç tedavisi yoktur, henüz aþýsý da yoktur.

Corona virüs’ten korunmak için ne yapýlmalý?

Korunmak için grip ve soðuk algýnlýðý gibi diðer solunum yolu virüs enfeksiyonlarýnda olduðu gibi öksüren, hapþýran insanlara 1m den daha fazla yaklaþmamak, mecbur kalýnýrsa maske takarak yaklaþmak, el hijyenine önem vermek, öksüren hapþýran kiþilerin kalabalýk yerlerde dolaþmamasý, dolaþacaksa maske takmasý, öksürüp hapþýrýrken aðýz ve burunlarýný kapatmasý, el hijyenine önem vermek bulaþmayý önleme açýsýndan önemli yöntemlerdir.