Muharrem Tonba : “Hayatımda Hiçbir Zaman Mercanlar’ın Üstüne Bir Şey Koymadım”
Mercanlar Grup Yönetim Kurulu Başkanı Muharrem Tonba, Firmalarını Farklı Kılan Özellikleri Klass’a Anlattı Otomotiv yedek parça tedariği, dış ticaret, servis hizmetleri, 2. el otomobil alım satımı başta olmak üzere otomotiv sektöründe pek çok alanda kaliteli bir hizmet veren Mercanlar Grup, her geçen yıl operasyonuna yeni şubeler ekleyerek büyümeye devam ediyor. Taksim’de 30 metrekarelik küçük bir dükkânda başlayan yolculuğunda bugün otomotiv sektörünün en önemli oyuncuları arasına girmeyi başaran Mercanlar Grup, yarım asra yaklaşan tecrübesi ve yeniliklere ayak uydurma kabiliyetiyle alanında fark yaratıyor. Mercanlar Grup Yönetim Kurulu Başkanı Muharrem Tonba ile hizmet verdikleri alanları, Intermobile ile olan iş birliklerini, meslekteki başarı sırlarını ve otomotiv sektörünün genel durumunu Mercanlar Grup genel merkezinde Klass okurları için konuştuk.
1960 yılında doğdum ve bu sene meslekteki 48. yılım. Firmamız ise 44 yaşında. Taksim’de 30 metrekarelik küçük bir dükkânda yolculuğumuza başladık ve şu an 22 tane şubesi, 350-400 çalışanı bulunan bir grup firması olduk. Türkiye genelinde bir çok ilde şubemiz var. Ağırlıklı olarak Mercedes-Benz, BMV, Volkswagen Grubu ve Range grubu ile iştigal ediyoruz. İthalat, toptan satış ve perakende satış yapıyoruz. Ayrıca ikinci şirketimiz olan Genç Mercanlar, Mercedes-Benz’in yetkili servisidir. Orada da 50 çalışanımız bulunuyor. Almanya’da bir firmamız, Kıbrıs’ta şubelerimiz bulunuyor.
“ALMANYA’DAN GETİRDİĞİMİZ MODELLER BİZE GÜÇ KATIYOR”
Mercanlar Grup olarak hangi alanlarda hizmetler sunuyorsunuz?
Aslında biz perakende ağları olarak çalışıyoruz. Fransız menşeili bir firmanın bayiliğini yapıyoruz. Almanya’dan getirdiğimiz modeller bize çok büyük güç katıyor. Türkiye’de bu işin ithalatını ve toptan satışını yapıyoruz. Mercanlar Grup şu anda perakende sektöründe önemli bir marka. Yılların vermiş olduğu büyük bir deneyime sahibiz. Şu an ikinci kuşağımızın devreye girmesi de bize güç katıyor.
Mercanlar Grup olarak sizi alanınızda farklı kılan özellikleriniz nelerdir?
Mercanlar Grup olarak yarım asırlık bir tecrübeye sahibiz. Çok büyük krizleri geride bıraktık. Çok büyük deneyimler yaşadık, artık neyi ne şekilde nasıl yapacağımızı iyi biliyoruz. Krizlerde nefesimizi tutuyoruz. Perakende sektöründe de lider firmayız. Otomotiv piyasası bu krizlerden en son etkilenen piyasa oluyor. Fakat biz araç modelleri itibariyle işin biraz patron tarafındayız. Kriz bize biraz daha yumuşak gelir. Çünkü patron arabasına bir şekilde biniyor.
Türkiye’de son yıllarda yedek parça piyasasında değişimler oldu mu? Bundan sonra ne gibi farklılıkların olmasını bekliyorsunuz?
Türkiye’de yedek parçada ancak elektrikli araçlarda bir sıkıntı vardı. Elektrikli araçlarda motor olmuyor. Motor olmayınca da 6-7 bin kalem motor yağından tutun, diğer parçalara göre öyle bir eksiklik olacaktı bizde ve bir ciro kaybı olacaktı. Ama buna rağmen de elektrikli araçlarda da farklı parçalar var. Pilin soğutulması, motorlar, filtreler, hortumlar farklı. Onun dışında onlar devreye girecekti. Ama tabii bir motorun satmış olması gibi bir elektrikli araçta parça satılmayacak. Tabii bu gelecekte bizim için bir soru işareti. Ama artık düzene göre hareket edeceğiz.
Dünya genelinde otomotiv sektöründe bir değişim ve dönüşüm var. Siz bu değişim ve dönüşümle beraber yeni trendler hakkında neler söylemek istersiniz?
Elektrikli araçlar şu anda piyasayı zorluyor. Her geçen gün de sayıları artıyor. Son dönemde Mercedes elektrikli araçlardan çıkma kararı aldı. Elektrikli araçların kendilerine göre problemleri var. Menzilleri çok küçük. Şu anda daha çok ikinci araç olarak tercih ediliyor. Menzili büyümedikçe hiçbir zaman uzun yol aracı olamayacak. Üreticiler de zaten bunu görüyor. Hidrojen odaklı çalışmalarını sürdürüyor. Mercanlar Grup olarak elektrikli araçları sadece izliyoruz. Küçük çaplı parçalarını bulundurmaya başladık. Elektrikli araçların zaten servis sorunu da mevcut. Bir kazada nasıl davranacağını ön göremiyoruz. Yanması durumunda aracı söndüremiyorsunuz. Hiç kimse müdahale etmiyor, araç yanmaya bırakılıyor. Bu gibi sebeplerden dolayı şu anda elektrikli araçların Türkiye’de ve dünyada bir geleceği olmadığını düşünüyorum.
Muharrem Bey, siz Mercanlar Grup olarak ayrıca Intermobil ile olan iş birliğinizde bulunuyor. Bu işbirliğinizden de okuyucularımıza bahsedebilir misiniz?
Intermobil bizim duayenimiz. Bizden çok daha eski bir firma. Tabii Hella’nın Türkiye partneri olması da çok önemli. Hella, bir dünya markası. Yıllardır kendileriyle partnerlik yapıyoruz. Intermobil için de biz çok önemli bir firmayız. Bizim için de Intermobil çok önemli. Aynı zamanda çok iyi bir dostluğumuz vardır. Kendileriyle Hella markasında Hella aydınlatma, Hella paket fren grubunda çok güçlü bir alışverişimiz var. Bizim için önemli, olmazsa olmaz bir firmadır.
Bu markalarla iş birliğinizden önce bu markaların bilinirliği ne seviyedeydi? Bu iş birliği sonucunda nasıl bir seviyeye geldi?
Bu marka zaten bir Alman markası ve Dünya markası. Bizim de olmazsa olmazımız. Mercedes’in veya Alman grubunda aydınlatma dediğimiz zaman far ve stop aklınıza geliyor. Bunların zaten Hella veya Bosch olarak bunlar piyasalarda vardır. Tamamen Hella burada kendini daha çok büyüttü. Bu aydınlatmanın dışında da diğer araç parçalarına gelince fren grubu gibi oralarda da güçlü kılıyor. Her neyi satıyorsa Intermobil, marka bazında bizde orada varız.
“CİRO VE KARLILIK AÇISINDAN İYİ BİR YIL GEÇİRDİĞİMİZİ SÖYLEYEBİLİRİM”
2023 yılı otomotiv sektörü açısından nasıl geçti? 2024 yılı nasıl geçiyor?
2023’ün ciro bazında iyi geçtiğini söyleyebilirim. Tabii ekonominin vermiş olduğu belli sıkıntılar var. Bankalar açısından finansa ulaşmak zor oldu. İşimiz gereği ister istemez banka ile çalışmak zorundayız. Krediler tarafında bazı sıkıntılar yaşandı. Uzun vadeli krediler kısa vadeli kredilere döndü. Herkesin bilançosu uzun vadeli borçlardan kısa vadeli borçlara dönüştü. Bu da bilançolarda biraz bozulmalara neden oldu. Faizlerin artması karlılığımızı ister istemez etkiledi. Ancak ciro ve karlılık açısından iyi bir yıl geçirdiğimizi söyleyebilirim. 2023’te önemli bir gelişme daha yaşandı. Rusya’ya uygulanan ambargodan dolayı Türkiye’den Rusya’ya ciddi bir ihracat oldu. Ancak bu sene geçen seneki gibi bir ihracatın olmayacağını düşünüyorum. Kredi açısından bakıldığında da faizler yüksek seyretmeye devam ediyor.
Çeşitli markalarla yaptığınız iş birliklerinin piyasada yaşanan zorlukları aşmada ne gibi faydaları oluyor?
İş birliği yaptığımız markalar bizim yaşadığımız sıkıntıların aynısını yaşıyor. Hepimiz aynı geminin içerisindeyiz. Yaşanan pandemi, ardından deprem felaketi hepimizi ciddi manada etkiledi. Tedarikçilerimiz olan Alman markalarının da yapabileceği pek bir şey yok. Her şey bir noktada finansla alakalı. Paranın maaliyeti artık çok yüksek. Vadeler oldukça kısaldı. Durum böyle olunca bu sene çok büyük büyümeler beklemiyoruz. Biz zaten Euro bazında her sene yüzde %20-%30 büyüyen bir firmayız. Bu sene de aynısını öngörüyoruz. İnşallah iyi bir yıl geçiririz.
Muharrem Bey, yaklaşık yarım asra dayanan bir mesleki geçmişiniz var. Meslekteki en önemli başarı sırlarınız nelerdir?
Benim en büyük başarı sırrım doğruluk ve dürüstlüktür. Bu bizim olmazsa olmazımızdır. Bu firma benim çocuğum gibi. Hiçbir zaman Mercanlar’ın üstünde hiç kimse yoktur. Muharrem Tonba’da Mercanlar’ın üzerinde değildir. Yeni gelen nesillere de her zaman doğruluğu ve dürüstlüğü aşılıyorum. Böyle olduğu sürece firma zaten ayakta kalıyor.
Mercanlar Grup olarak gelecek hedefleriniz nelerdir?
Biz her yıl büyüyen, yeni şubeler açan bir firmayız. 2024’te Trabzon’da, Diyarbakır’da ve Ankara’da bir şube açıyoruz. İleride de firmamızı yabancı sermaye ile olsun, borsa ile olsun çok daha farklı bir noktaya taşımak istiyoruz. Benim çalışma ve başarma isteğim ile beraber hedeflerim hiçbir zaman bitmez.