Günümüzde her 100 kadından 15’inde ortaya çıkan ve genç kadınlarda görülen Polikistik Over Sendromu (PCOS) en sık görülen hormon bozukluklarından bir tanesi olarak biliniyor. Bu hastalıktan muzdarip kadınlar hastalığın belirtilerini ve tedavi yöntemlerini araştırıyorlar. Peki, Polikistik Over Sendromu nedir? Polikistik Over Sendromu belirtileri neler? Gebe kalmakta zorlanan çocuk sahibi olmak isteyen hastalar için en doğru yöntem hangisi? İşte tüm bu soruların cevabını İstanbul Tüp Bebek ve Kadın Sağlığı Merkezi Kadın Hastalıkları, Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Op. Dr. çağdaş Aslan Klass okurları için anlattı.
çağdaş Bey bize öncelikle Polikistik Over Sendromu’nun ne olduğunu anlatır mısınız?
Polikistik Over Sendromu en basit anlatımla, kadının yumurtalığında normale göre çok daha fazla sayıda olgunlaşmamış yumurtanın bulunmasıdır. Bu küçük yumurtaların çokluğu hormonal düzensizliğe neden olarak, hastalarda adet düzensizliği, erkek tipi kıllanma ve insülin direncinin gelişmesine neden olmaktadır. Adetin 3. gününde yapılan ultrason kontrolünde, her bir yumurtalıkta ortalama 19 veya daha fazla sayıda olgunlaşmamış yumurta izlenir.
“HASTALARIN ADETLERİ DüZENSİZDİR VE YUMURTLAMA çOĞU AY GERçEKLEŞMEDİĞİ İçİN GEBE KALMAKTA ZORLANIRLAR.”
Polikistik Over Sendromuna ne sebep olur?
Bu kişinin doğuştan getirdiği bir durumdur. Az önce de bahsettiğimiz gibi yumurtalıklarda normalden çok daha fazla sayıda olgunlaşmamış yumurta vardır. Her bir küçük yumurta kendi hayatını idame ettirebilmek ve seçilip o ayın yumurtası olabilmek için hormonlar salarak birbiriyle yarışır. Buraya kadar her şey iyi iken, çok fazla sayıda küçük yumurtanın salgıladığı hormonlar, toplamda normalden daha yüksek miktarlarda hormon düzeylerine ulaşır. İşte tam da bu, yumurtalığın düzeninin iyice karışmasına, bu küçük arkadaşlardan birini seçip, büyütememesine, dolayısıyla da yumurtlayamamasına neden olur. Bu nedenle de hastaların adetleri düzensiz olur. Bu durum kimi zaman erken adet olma, çoğunlukla da adet gecikmeleri şeklindedir. üstüne üstlük yumurtlama çoğu ay gerçekleşmediği için, bu insanlar gebe kalmakta zorlanırlar. çok sayıdaki yumurta taslaklarının saldığı hormonlar, bu kadınlarda erkeklik hormon düzeylerinin daha yüksek olmasına, dolayısıyla da çeşitli düzeylerde erkek tipi kıllanma görülmesine sebep olurlar. Yine salınan bu hormonların bir diğer yan etkisi, hastaların adet düzensizliği sonrasında en çok yakındıkları ikinci konu olan insülin direncidir. Yani bu hastalarda kandaki şekeri dokulara çekmek için daha fazla miktarda insüline gerek duyulur. Polikistik Over Sendromlu kadınların büyük kısmı da bu sebeple kilo almaya son derece meyilli, balıketli kadınlardır. Polikistik Over Sendromu ilaç verilerek düzeltilebilecek bir durum değildir ancak hastaların yaşam şekillerini değiştirerek, yani beslenmelerini düzenleyerek ve egzersiz yaparak, sendromun olumsuz etkilerinden kaçınmaları mümkündür.
“POLİKİSTİK OVER SENDROMLU HASTALARIN KARBONHİDRATLARDAN FAKİR, PROTEİNDEN ZENGİN BESLENMESİ GEREKİR.”
Polikistik over sendromlu kadınların nasıl beslenmeleri gerekir? Egzersiz neden gerekli?
Bireysel farklılıklar olabilmekle birlikte, genellemem gerekirse başka bir sağlık sorunu olmayan Polikistik Over Sendromlu hastaların karbonhidratlardan fakir, proteinden zengin beslenmesi gerekir. Protein deyince akla ilk et, balık ve tavuk gelmekle birlikte, mutlaka bitkisel proteinlerin de beslenme düzeninde yer alması gerekir. Yani hastalar 3 öğün et ve türevlerini yemek zorunda değildir. Egzersiz, vücuttaki enerji kaynaklarını (karbonhidrat, yağ, protein) tüketmeye zorladığı için, düzenli olarak yapıldığında insülin direncinin kırılmasına yardımcı olur. Bu nedenle beslenme düzeninden egzersizi ayrı düşünmek doğru değildir. Haftanın 5 günü, günde 20 dakika düzenli egzersiz yapmayı öneririm. Ben aynen bu şekilde günde 20 dakikalık bir boşluk yaratarak düzenli spor yapıyorum.
Devamı ve daha fazlası Klass Magazin Ekim sayısında..