Mustafa Kefeli ve Ýbrahim Kefeli tarafýndan 1976 yýlýnda kurulan Bisse’nin bugün CEO’su ve Yönetim Kurulu Baþkan Yardýmcýsý olan Onur Kefeli genç, dinamik, liderlik vasfýna sahip, iþine aþýk ve sektöründe öne çýkan baþarýlý bir iþ adamý. Erkek hazýr giyimin önde gelen perakende zincirlerinden biri olan Bisse, bugün deri monttan aksesuara kadar maðazalarýnda çok geniþ ürün yelpazesiyle kusursuz bir hizmet veriyor. Yüksek kaliteyi en uygun fiyata satmak istediklerini söyleyen Onur Kefeli gelecek planlarýndan bahsederken “Bisse’yi 5 yýl sonra dünyada saygý duyulan bir marka haline getireceðiz” diyor. üniversite yýllarýnda da çok aktif bir kiþiliðe sahip olduðunu söyleyen Onur Kefeli “Babama o zaman beni çok çalýþtýrdýðý için kýzýyordum ama þu anda ona her gün dua ediyorum. Eðer bugün yurt dýþýna açýlabilmiþsem, iþimin baþýndaysam bu onun eseridir.” diyerek babasýnýn açtýðý yoldan onun izinden emin adýmlarla gittiðini vurguluyor. Markalaþma, motivasyon ve giriþimcilik ruhuna önem veren Bisse CEO’su ve Yönetim Kurulu Baþkan Yardýmcýsý Onur Kefeli ile baþarý hikayesini, yurt dýþý maðazalaþma süreçlerini, çalýþma prensiplerini, gençlere önerilerini ve gelecek hedeflerini Klass okurlarý için konuþtuk.

Onur Bey, sizin baþarýlý kariyerinize geçmeden önce bize Bisse’nin kuruluþ hikâyesini sizin gözünüzden dinleyebilirmiyiz?

Bisse, Mustafa Kefeli ve Ýbrahim Kefeli tarafýndan 1976 yýlýnda kuruldu. Herþey bir dikiþ makinesi ve özel tasarýmla baþladý. 1993 yýlýnda ilk maðazamýz açýldý. 2006 yýlýnda dýþ giyime giriþ yaptýk. Her zaman belli bir kitleye hitap eden, kaliteliyi öne alan bir firma olduk. A plus, B plus ve indirim dönemlerinde B segmentine hitap ettik. Mustafa Kefeli henüz 11-12 yaþýndayken Ýstanbul’a gelerek “Sanatkâr olacaðým” diyor. Dedem muhallebici olmasýný önerince muhallebicide iþe giriyor. Müþteri, muhallebinin yanýnda bir de ekmek isteyince, iþi býrakýyor ve sonrasýnda tekstil iþine giriyor. Ýþe aldýðýmýz gençlerle konuþunca karamsar olduklarýný görüyorum. O zaman onlara bizden önceki nesilden bahsederek o zaman hiçbir imkânlarý olmadýðý halde bu iþe giriþtiklerini söylüyorum. Bugün her türlü teknolojiye sahip insanlarýn karamsar olmasýný garip karþýlýyorum.

Peki, siz genç bir yönetici olarak genç nesilden neler bekliyorsunuz?

Gençlerin heyecanlý olmalarý görmek istediðim en önemli þey. Bunun yanýnda her bireyin mutlaka üniversiteyi bitirmelerini istiyorum. En önemlisi de Ýngilizce ve beraberinde diðer yabancý dillere de hakim olmalarý.

Siz üniversite yýllarýnda nasýl bir öðrenciydiniz? Bize biraz kendinizden baþarý hikayenizden bahseder misiniz?

Ýstanbul Bilgi üniversitesi Ýþletme Bölümü mezunuyum. Yükseköðrenimi tamamladýktan sonra Ýngilizce eðitim için kýsa süreli yurt dýþýnda yaþadým. Profesyonel iþ hayatýma Bisse’de baþladým. Þirketin birçok alanýnda çalýþarak deneyimler kazandým. Markalaþma, büyüme, kârlýlýk, strateji gibi konularda proje yöneticiliði yaptým. 2019’den beri Bisse Group Yönetim Kurulu Baþkan Yardýmcýlýðýný ve Bisse Maðazacýlýk A.Þ.’nin CEO’luk görevini yürütmekteyim. Evli ve iki çocuk babasýyým. üniversite yýllarýmla ilgili piþmanlýklarým olduðu gibi piþman olmadýðým þeyler de var. üniversite yýllarýmda çok aktif ve iþ hayatýnýn içinde olan birisiydim. Babama o zaman beni çok çalýþtýrdýðý için kýzýyordum ama þu anda ona her gün dua ediyorum. Eðer bugün yurt dýþýna açýlabilmiþsem, iþimin baþýndaysam bu onun eseridir.

Babanýzdan aldýðýnýz en büyük nasihat nedir?

 “Yiðit odur ki hem çalýþýp hem ye, ahmak odur ki dünya için gam ye.” Babam bana her zaman çok çalýþmayý öðretti. Biz bu serüvende hiç yerimizde durmadýk. Sürekli seyahat halinde ve bir koþturma içerisinde olduk. Þu an iþe olan aþkým beni hayatta tutuyor.

Yurt dýþýnda kaç þubeniz var ve ileride kaç þubeye ulaþmayý hedefliyorsunuz?

Yurt dýþýnda þu anda 7 þubemiz var, yakýn zamanda 21 þube daha açýyoruz. En büyük yatýrýmý ise Dubai’ye yapýyoruz. Dubai’de dört maðaza ile baþlangýç yapmayý düþünüyoruz. Daha sonrasýnda Kazakistan, Azerbaycan, Ýsviçre, Ýngiltere ve Kanada ile devam edeceðiz. Dubai’de dünya markalarý arasýnda yer alan çok özel ve farklý bir maðaza yapýyoruz. çizimler bitti, dekor iþlemlerine baþlanýyor. ürünlerimizde ise klasik çizgimizi bozmayacaðýz.

Potansiyel çalýþma arkadaþlarýnýzdan iddialý olmalarýný beklediðinizi biliyoruz. Bunun gerekçesi nedir?

Aykýrý olmak ve sürekli muhalefet olmak her zaman iyi bir þey olmuyor ancak fikirleri beyan etmek benim en çok tercih ettiðim þey. Bir çalýþanýn, iþe yeni girmiþ bir kiþinin patronuna hep “Evet” demesi bizim çok onayladýðýmýz bir durum deðil. çalýþanlarýmýzdan her zaman açýk sözlü olmalarýný, hata yapmalarý durumunda özür dilemelerini ve bunu kabul etmelerini bekliyoruz.

Ýþ hayatýna yeni girecek gençlere ne gibi önerileriniz var?

Kendimle ilgili bir küçük anekdot vermek isterim burda. Bisse’ye baþlamadan önce küçük bir sermaye aldým babamdan. Bu sermaye ile bardakta mýsýr iþine girdim. Ýlk çöküþümü orada yaþadým. Personelimin maaþýný bile ödeyemedim. Arkadaþlarla inat ettik. Yeni bir baþlangýç yapmaya karar verdik. Bu kez bir gýda zincirinin bayiliðini aldýk. Orada daha büyük bir çöküþ yaþadýktan sonra baba mesleðine geri döndüm. Dibi görerek, zorluklardan geçerek buraya geldim. Maðaza personel ilaný açtýðýmýzda çok az kiþi baþvururken maðaza müdürlüðü ilanýna çok sayýda baþvuru alýyoruz. Adaylar direkt müdür olmak istiyor. Daha önce yaptýðý iþlere baktýðýmýzda böyle bir altyapýsý olmadýðýný görüyoruz. Ayný sorunla ben de iþ hayatýna baþladým. “Baba ben patron olmak istiyorum” dediðimde babam beni en alta yerleþtirdi. Bisse’de her alanda yýllarca çalýþtýktan sonra Genel Müdürlüðe terfi etmem 2019 yýlýnda oldu. Genel müdürlüðe kadar 8 sene boyunca farklý departmanlarda görev aldým.

Bir insan yeteneðini fark etme yolunda neler yapmalý? Siz mülakatlarda ne gibi teknikler uyguluyorsunuz?

Gençlerin yapacaðý stajlar çok önemli. En çok dikkat ettiðimiz kriterlerden bir tanesi de odur. Bir kiþi üniversite yýllarý içerisinde kendisine keþfettiði yetenekleri stajlarla pekiþtiriyor. Ýþe alýmlarda öncelikle bir ön deðerlendirme yapýyoruz. Kiþiler bu ön deðerlendirmeden geçmeleri durumunda mülakat aþamasýna geliyorlar. Burada yaklaþýk 10-12 sayfalýk bir teste tabi tutuluyorlar. Bu kapsamda firma kültürü testi ve psikolojik testlerin yanýnda kiþiye hayalleri ile ilgili bir soru soruyoruz. Ýmkanlarý zorlayan, hayallerinin peþinden giden, projeler üreten ve yeni fikirlerle gelen kiþilerle çalýþmaya sýcak bakýyorum.

Sizce iyi bir yönetici nasýl olur?

Ýyi bir lider olmak gerekir. çalýþanlarýnýza çok çalýþtýðýnýzý gösterip saygýlarýný kazanmanýz lazým. Babam bir gün beni yanýna çaðýrýp “Ekibin sana nasýl hitap ediyor” diye sordu. Ben de “Bey” diye cevapladým. Babam bana ogün biþey demedi. Baþka bir toplantýda koordinatörümle bir konuyu tartýþýrken bana yaþý benden büyük olmasýna raðmen “abi” diye hitap etti. Bunu duyan babam herkes toplantý odasýný terk ettikten sonra “Oðlum sen þimdi oldun” dedi. Bunun üzerine genel müdürlüðe terfi edildim. Ekibiniz sizin çalýþtýðýnýzý ve onlarla birlikte yol yürüdüðünü görürse onlar senden daha fazla çalýþacaktýr. Ýyi bir yönetici olmanýn yolu iyi bir lider olmaktan geçer. Rahatlamak isteyen bir kiþi deðilim. çalýþmaktan zevk alan bir kiþiyim.

Bir marka yaratmak mý, yoksa var olan bir markayý ayakta tutmak mý daha zordur?

Bence var olan markayý ayakta tutmak daha zordur. Var olan bir markanýn baþýna geçtiðinizde size bir çýta veriliyor. Bu çýtayý aþaðý düþürmemeniz ve yukarý çýkarmanýz bekleniyor. Bu da insaný çok daha fazla zorluyor. Eski dünya ile yeni dünya ayný deðil. Þartlar sürekli deðiþiyor. Bundan dolayý ayakta durmak gerçekten zor. Þu an herþeyden daha fazla önem verdiðimiz alan teknoloji. Toplam bütçemizin yüzde 30’u reklamken yüzde 40’ý teknoloji ve yatýrýmlar. Dünya teknolojiye doðru büyük bir hýzla gidiyor. Tekstil sektörü de bundan payýný aldý. Amazon Amerika’da personelsiz bir maðaza yaptý. Uygulamayý indiriyorsunuz, maðazaya geldiðinizde bu uygulama ile kapýlarý açýyorsunuz. Ýçeride sepetinize ürün koydukça uygulama aracýlýðý ile hesabýnýzdan ücret alýnýyor. Personel denetleme sistemlerini arttýran yatýrýmlar yapýldý. Yüz tanýma sistemi ile personelin nerede ne kadar vakit geçirdiði görülebiliyor. Her þeyi raporlayan yazýlýmlar yapýldý. Bunlarý yapmazsanýz dünyaya ayak uyduramýyorsunuz. Müþterilerimiz maðazamýzda ortalama 45 dakika vakit geçiriyor. Bu süreyi 1,5 saate çýkartmayý hedefliyoruz. Bunun için VIP odalý maðazalar yapýyoruz. Butik bir marka olduðumuz ve fiyat aralýðýmýz da diðer markalardan farklý olduðu için müþteriyi mutlu edecek unsurlarla maðazada tutmaya çalýþýyoruz.

Maðazanýzdaki fiyat kalite iliþkisinden de bahsedebilir misiniz?

Fiyatlarý aþaðý çekmek ayný zamanda kaliteyi aþaðý çekmek demektir. Bugün 50 liraya da 1500 liraya da gömlek satmak mümkün. En yüksek kaliteyi en uygun fiyata satmak için çabalýyoruz. Dünyadaki ve Türkiye’deki rakiplerimize baktýðýmýz zaman en iyi kaliteyi en uygun fiyata verdiðimizi düþünüyorum.

Köklü bir erkek giyim markasý olarak Türk erkeðinin modaya olan ilgisini ve tarzýný Bisse’nin gözünden nasýl özetlersiniz?

Türk erkeði çok klasik. Kadýnlar bu konuda daha seçici ve daha heyecanlý. Kadýn markalarýnýn bundan dolayý iþi daha zor. Renk ve moda seçeneklerini daha fazla takip etmek zorundalar. Sadakat daha az. Erkek giyiminde sadakat daha fazla. Bir kiþi bir markaya geliyorsa o markadan çýkmýyor. Hiçbir kadýn markasý Türkiye’de bir buçuk saatlik bir süre müþteriyi maðazada tutamaz. Erkek markalarý bunu baþarabiliyor.

Peki, tasarým ekibiniz nasýl çalýþýyor?

Tasarým ekibimiz pazarlama ekibine entegre bir þekilde çalýþýyor. Pazarlama ekibi veriler sunuyor. Onlara verilen donelere göre tasarýmlar baþlýyor. Tasarýmýn baþýnda Mustafa Bey var. Bütün gömlekler onun elinden çýkýyor. O satýþ bölümüne bakmadan kendi özgün tarzýný koruyor. Gömlek dýþýndaki bütün ürünlerde tasarýmcýlar etkili. Gömlekte biz þu anda sadece desende 420 desene çýktýk. Renkleriyle beraber 1600 ayrý renk gömlek yapýyoruz. Bunlarýn her birini de Mustafa Bey kendisi tasarlýyor. Türk erkeðini siyah ve lacivertin dýþýndaki renklere alýþtýrmak biraz zaman alacak. Bir insaný hemen o kalýba sokamýyorsunuz. Bir modanýn ülkemize geliþ zamaný 4 seneyi bulabiliyor. Pembe pantolonu 2008 fuarýnda gördüðümüzde Türkiye’de satamayacaðýmýzý söyledik ama 2012’de erkekler tarafýndan giyilmeye baþlandý. Bisse’deki ürün çeþitliliði hiçbir firmada yok diyebilirim. Bir erkek deri monttan aksesuara kadar her þeyi bizde bulabilir. Yeþilden pembeye kadar her türlü rengi sunuyoruz.

Türk modasýný ve Türk erkeðinin giyim tarzýný 10 yýl sonra nerede görüyorsunuz?

10 yýl sonraki modayý þu anda tespit edemeyiz ama modanýn daima tekerrür etme özelliði vardýr. Daha önce rafa kaldýrdýðýmýz bazý þeyler tekrar önümüze çýkacaktýr diye düþünüyorum. Ýþe baþladýðým ilk günden bu yana þirkette her zaman ihracatýn önemini vurguladým. Hedefim Bisse’yi 5 yýl sonra dünyada saygý duyulan bir marka haline getirmek. ürünlerimizin yurt dýþýnda olmasý çok önemli. Bugün Amerika’nýn dünyada büyük bir güç olmasýnýn sebebi ordusunun veya coðrafyasýnýn büyüklüðü deðil elindeki markalarýn büyüklüðüdür.

Bisse olarak kadýn giyim sektörüne girmeye sýcak bakýyor musunuz?

Ýki senedir bununla ilgili çalýþmalar yürütüyoruz. Kadýn ve erkek giyimini ayný maðaza içerisine sokmayý doðru bulmuyoruz çünkü alt yapýmýz buna uygun deðil. Geniþ maðazalarda hizmet versek bu mümkün olabilirdi ama bizim gibi butik anlayýþla sadece erkek giyimi yapan markalarda bir anda kadýn kýyafete girmenin bedelini birçok marka aðýr bir þekilde ödedi. Maðazalarýmýz 100 ila 200 metrekare arasý. Personel altyapýmýz da daha çok erkek personellerden oluþuyor. Kadýna entregre olabilmemiz için bütün altyapýmýzýn, metrekarelerimizin ve dekorumuza kadar her þeyimizi deðiþtirmemiz lazým. Bundan dolayý þu anda bu çok mümkün görünmüyor. Belki bir baþka marka adýyla, altýna “By Bisse” imzasýný atarak böyle bir þey yapabiliriz ama bu henüz önceliklerimiz arasýnda yok.